*Al 70 jaar een ingenieuze aanpak: unieke auto's voor beroemdheden, speciale evenementen en voor het testen van vooruitstrevende techniek
*De SEAT Heritage Collection omvat 16 zeer bijzondere modellen
Tijdens de openingsceremonie van de Olympische Spelen die in 1992 in Barcelona plaatsvonden, begeleidde een unieke, elektrische SEAT Toledo de olympische vlam op zijn laatste traject naar de openingsceremonie. Deze eerste elektrische SEAT beschikte over 16 loodaccu's die het mogelijk maakten om 55 kilometer te rijden in een stedelijke omgeving. Die actieradius was toereikend om de elektrische SEAT in staat te stellen om de atleten te begeleiden tijdens de marathon die plaatsvond op de laatste dag van de Olympische Spelen. Deze emissievrij rijdende Toledo maakt nu, samen met andere speciale SEAT-modellen, deel uit van de unieke Heritage Collection.
2020 gaat weliswaar niet de geschiedenisboeken in als een Olympisch jaar, maar SEAT viert wél zijn 70e verjaardag. Deze mijlpaal is een mooi moment om nog eens terug te kijken naar 16 bijzondere modellen uit de grote Heritage Collection van het merk.
De SEAT Toledo was niet alleen de officiële auto van deze Olympische Spelen, maar het was ook 'de auto van de kampioenen'. De 22 Spaanse medaillewinnaars kregen allemaal een exclusieve auto overhandigd die speciaal voor hen was ontwikkeld, de SEAT Toledo Podium. Deze zeer bijzondere Toledo was herkenbaar aan zijn grijze lak met twee verschillende tinten en de interieurafwerking die ongekend luxe was in die tijd. Deze uitvoering beschikte zelfs over een fax en een telefoon, die tussen de stoelen waren geplaatst, een volledig crèmekleurig interieur met lederen bekleding en houten sierdelen op het dashboard en de portieren.
Bijzondere auto's
In 1956 werd op basis van het eerste SEAT-model de SEAT 1400 Visitas ontwikkeld. De naam geeft al aan waarop dit model was gericht – ‘visitas’ is Spaans voor 'bezoekers'. Doordat portieren en een dak ontbraken, was de 1400 Visitas perfect geschikt voor het vervoeren van gasten door de SEAT-fabriek. Het model werd vervaardigd door dezelfde productiemedewerkers die ook de reguliere 1400's bouwden en werd in 2005 gerestaureerd door gepensioneerde SEAT-medewerkers, die de twee gebouwde exemplaren 'samenvoegden' tot één auto.
Vanaf 1964 werd een ander iconisch model van SEAT, de SEAT 600, gebruikt als auto voor het vervoeren van gasten in de fabriek. Je zou in eerste instantie niet zeggen dat deze kleine stadsauto als basis diende voor de SEAT Savio. Het Italiaanse bedrijf Carrozzeria Savio werkte het verrassende ontwerp van Pietro Frua uit. Het betrof een MPV-achtig model met drie rijen zitplaatsen, op een wielbasis van slechts 2 meter, waardoor de Savio gemakkelijk langs de assemblagelijnen kon manoeuvreren. Het glazen dak zorgde voor een goede uitzicht, maar op verzoek van SEAT maakte Savio het model nog unieker: het dak kon worden verwijderd, waardoor het een soort cabriolet-MPV werd.
Een vergelijkbare zoektocht naar een wendbare auto zorgde ervoor dat SEAT naar aanleiding van het bezoek van Johannes Paulus II een zeer speciaal verzoek kreeg. Voor het bezoek dat de paus in 1982 aan Spanje bracht, was een auto nodig die compacter was dan zijn pausmobiel. De reden hiervoor zat hem in het feit dat de pausmobiel niet door de ingang van de hoofdlocaties, de stadions van Real Madrid C.F. en F.C. Barcelona, paste. De arbeiders van de Zona Franca-fabriek werkten 24/7 aan de SEAT Panda 'Papamóvil'. Bij de volledig in het wit uitgevoerde auto werden het dak en de ramen verwijderd. Ook werd een bekleed buizenframe aan de achterzijde gemonteerd waaraan de 'Heilige Vader' zich kon vasthouden terwijl hij naar de mensen zwaaide. Omdat het geen gepantserde auto was, werd hij om veiligheidsredenen alleen in de stadions gebruikt.
In opdracht van een staatshoofd bouwde SEAT in 1986 een Ibiza om. Het betrof een cadeau dat werd gegeven aan de huidige koning van Spanje, Felipe VI, op het moment dat hij de meerderjarige leeftijd bereikte. Het model luisterde naar de namen SEAT Ibiza Rey of Ibiza King.
De speciale Ibiza Rey beschikte over dezelfde technische specificaties als de Ibiza SXI, een versie die twee jaar later in productie zou worden genomen: een injectiemotor met 100 pk en een dubbel remcircuit met geventileerde schijven. Ook was het model voorzien van een speciaal stuurwiel, Recaro-stoelen en airconditioning. Het was de meest exclusieve uitvoering van de eerste generatie SEAT Ibiza, en hij was te herkennen aan de goudkleurige lak en de verbrede achterzijde.
Een kunstenaar die zich inzette voor de belangen van minderbedeelden vormde de aanleiding voor de ontwikkeling van een andere exclusieve SEAT, de Leon CUPRA 'Pies Descalzos' – Spaans voor 'op blote voeten'. Het model is vernoemd naar de stichting voor ontheemde kinderen in Latijns-Amerika die werd opgericht door de Colombiaanse zangeres Shakira. De auto is voorzien van een handtekening op de motorkap en staat ook bekend als SEAT Leon Shakira, omdat hij aan de hand van de wensen van de zangeres geheel werd uitgevoerd in de kleur paars, zowel aan de buitenzijde als aan de binnenzijde. Eén van de twee geproduceerde auto’s maakt deel uit van de SEAT Heritage Collection, het andere exemplaar werd verloot onder de donateurs van de stichting. De winnaar was een student die 1 euro doneerde door een sms te sturen.
Mijlpalen in de geschiedenis van SEAT
Voordat de SEAT Ibiza de grens van één miljoen gebouwde exemplaren bereikte, had SEAT al vergelijkbare productiemijlpalen gerealiseerd. Zestien jaar na de start van de productie verliet de SEAT 'One Million', een SEAT 124 die door de toenmalige minister van Industrie werd bestuurd, de productielijn. Ook deze werd verloot, onder de fabrieksmedewerkers dit keer, maar de gelukkige winnaar beschikte niet eens over een rijbewijs en was net getrouwd. Hij gaf er de voorkeur aan de auto terug te geven aan SEAT, waarna hij ter vergoeding een bedrag kreeg overgemaakt dat overeenkwam met de waarde van de auto.
Sinds 1975 ontwikkelt SEAT zijn eigen modellen in het ontwikkelingscentrum van het merk. In 1982 werd de SEAT Ronda gepresenteerd, een model dat op de SEAT Ritmo was gebaseerd, maar in samenwerking met Rayton Fissore in eigen huis werd doorontwikkeld. SEAT zette de eerste stappen om uit te groeien tot de vooraanstaande autofabrikant die het vandaag de dag is, met een omvangrijk Europees netwerk van onafhankelijke dealers. De fabrikant werd echter aangeklaagd wegens verdenkingen van plagiaat. Maar hoe overtuig je een rechtbank aan de hand van honderden technische details? De oplossing werd gevonden in een zwarte SEAT Ronda, waarbij de in eigen beheer ontwikkelde onderdelen geel waren geschilderd zodat de rechtbank – en andere partijen – ervan overtuigd konden worden dat de SEAT Ronda een echte SEAT was. Deze SEAT Ronda 'Tribunal de Paris' werd nooit op kenteken gezet, maar vormde niettemin een belangrijke pijler in de geschiedenis van SEAT.
In 2014 zag een mijlpaal met een sportief karakter het levenslicht, een auto die als spirituele opvolger kan worden beschouwd van de fameuze 124 die deelnam aan de Monte Carlo-rally. Het icoon luisterde naar de naam SEAT Leon CUPRA SC 280 'Nürburgring record'. Een veelzeggende naam, die het model eer aan deed. Voor het eerst passeerde een productiemodel met voorwielaandrijving de 8 minuten-grens op de legendarische Nürburgring, met een rondetijd van 7: 58,44 minuten). Jordi Gené zat achter het stuur van de nog gecamoufleerde CUPRA, die tijdens een laatste set-up sessie werd voorzien van Performance Pack-specificaties.
De kracht van creativiteit
Als er één model is dat ingenieus kan worden genoemd, dan is het wel de rallyauto SEAT Ibiza 'bimotor', het Spaanse woord voor 'tweemotorig'. In 1986 wist de rallyrijder José María Serviá tijdens het dirt rally-kampioenschap indruk te maken met een SEAT Ibiza 4x4. In deze tak van sport heb je veel tractie en veel vermogen nodig. De oplossing werd gevonden door op elke as een Ibiza-motor te plaatsen, die beide waren gekoppeld aan een eigen versnellingsbak. De ingenieurs noemden de auto 1.5x1.5 (verwijzend naar de cilinderinhoud van de motoren). Op deze wijze werd een vermogen van 300 pk gerealiseerd. Uiteindelijk werden nog twee vergelijkbare auto's gebouwd.
Over maximale tractie gesproken… de opvallende SEAT Ateca 'Mattracks'. Dit model werd gebouwd voor een perspresentatie in 2017, die de naam SEAT Ateca Snow Experience droeg. Een door Mattracks geproduceerde set rupsbanden verving de wielen van een Ateca 2.0 TDI 190 PS 4Drive. Dit resulteerde in een hogere en bijzonder brede auto die helemaal in zijn element was in de sneeuw, maar wel was gehomologeerd voor gebruik op de openbare weg.
De ombouw tot cabriolet is niet zozeer een zeer creatieve oplossing, maar het maakt een auto wel aantrekkelijker. Op basis van de SEAT Ibiza werden tal van cabrioletuitvoeringen ontwikkeld, die nooit in serieproductie zijn gegaan. De eerste poging is gelijk heel bijzonder: de SEAT Ibiza Cabrio op basis van de eerste generatie Ibiza. Het puristische design van deze 2+2-zitter, die niet voorzien was van een rolbeugel, was afkomstig van designstudio Ital Design. Oftewel het bedrijf van Giorgio Giugiaro, dat destijds verantwoordelijk was voor het design van de eerste generatie Ibiza. In 2014 werd de SEAT Ibiza Cupster aan de wereld voorgesteld, een opvallende en elegante speedster met een lage voorruit en bulten aan de achterzijde. Hoewel er sinds de uit 1969 stammende SEAT 850 Spider geen cabriolet meer in de showrooms had gestaan, achtte SEAT de tijd nog steeds niet rijp om een dergelijk model in productie te nemen.
De SEAT Marbella Pick Up stond wel op het punt om in productie te worden genomen. Het was een eenvoudigere en meer realistische versie dan het studiemodel Marbella Playa, dat ook niet in productie ging. Het meest opvallende element was dat de laadbak alleen door een beschermrooster van de cabine werd gescheiden.
De laatste bijzondere creatie van SEAT die we hier beschrijven, mag gerust baanbrekend worden genoemd. De in folie verpakte auto is voorzien van duidelijke verwijzingen naar de 'trencadís', het decoratieve mozaïek waarmee Gaudí van het hergebruik van kapotte tegels een kunstvorm maakte. De SEAT Leon Trencadís is voorzien van een artistieke camouflage, die werd aangebracht tijdens de laatste ontwikkelingsfase van de vierde generatie SEAT Leon. Het betrof hier niet slechts decoratie, Trencadís is gebaseerd op zeer actuele waarden. En iedereen die de auto voorbij zag komen, besefte ongetwijfeld onmiddellijk dat hij een glimp had opgevangen van een SEAT 'Created in Barcelona'.